• Inwoners met een woning met een WOZ-waarde tot € 300.000 en een energielabel D, E, F of G of twee slecht geïsoleerde bouwdelen, kunnen een subsidie aanvragen voor verduurzamingsmaatregelen.    
• Eigenaar-bewoners kunnen een subsidie aanvragen waarmee ze een energieadvies (deels) vergoed kunnen krijgen. Naast een maatwerkadvies, een luchtdichtheidsadvies en een warmte-scan, is er ook de mogelijkheid om een ecologische quickscan deels bekostigd te krijgen.  
• Er is een bronnenonderzoek gestart, waarvan de resultaten in oktober 2025 worden verwacht.  Er wordt inzichtelijk gemaakt welke strategische warmtebronnen er in de regio Waadhoeke/Harlingen zijn, die gebruikt kunnen worden als basis voor het warmteprogramma.   
• Voor het gebiedsontwikkelingsproces Klimaatlandschap is de definitiefase afgerond. De raad heeft ingestemd met het voorstel om door te gaan met de ontwerp en realisatiefase van het proces.
• Met de Duurzaamheidslening en met de Verzilverlening ondersteunen we inwoners met het verduurzamen van hun woning.
• Er wordt een projectplan geschreven voor de pilot ‘hergebruik zonnepanelen’ om inwoners tegemoet te komen in de energietransitie.

• In de kernen een gedeelte het traditioneel gazonbeheer omvormen naar extensief gazonbeheer. In 2026 blijven we dit doen op die plekken waar vanuit evaluaties het nut en de noodzaak wordt aangetoond.
• Maaien en afvoeren in het kader van circulair bermbeheer (gras en hekkelspecie). Het areaal aan gras dat afgevoerd is en voor circulair bermbeheer ingezet kan worden is toegenomen. In 2026 blijven we dit doen, waar nodig worden het proces en de hoeveelheden geoptimaliseerd.
• Doorgaan met het opwaarderen van gemeentelijke groene reststromen (bladeren en takken etc.) tot organische meststof en inzetten bij eigen beheer en onderhoud (rozenperken etc.).
• Verkennen welke taluds ecologisch beheerd kunnen worden. Ook in 2026 worden er taluds (met name naast sloten en indien met beschikbaar materieel mogelijk) zo min mogelijk geklepeld en blijven delen vegetatie tussen maairondes door staan. Op de bolwerken in Franeker doen we hier een proef mee.
• Meer aandacht voor kleinschalige wensen van inwoners ten behoeve van biodiversiteit.
• We blijven, waar mogelijk, werk met werk maken indien inwoners wensen en meldingen indienen.
• Sinds augustus 2024 is de Natuurherstel verordening in werking getreden. In 2025 en 2026 komt er meer duidelijkheid wat dit voor gemeenten betekent. Met name het stedelijk groen en de achteruitgang van bestuivers zijn van belang voor gemeenten.
• We geven uitvoering aan de actiepunten uit de duurzaamheidsagenda
• Vanaf 2026 wordt de huidige regeling voor het opvangen van regenwater uitgebreid met 20.000 euro om inwoners te stimuleren om ook voor biodiversiteit maatregelen te treffen in hun woningen en tuin.
• Het opstellen van een monitoringsplan voor biodiversiteit.
• Doorgaan met de subsidie 1001 hectare, voor het verrijken van agrarische gronden voor biodiversiteit en het terugdringen van kunstmest gebruik, in samenwerking met boeren en Urgenda.
• Verschillende acties en campagnes om het bewustzijn op het gebied van natuur en biodiversiteit te vergroten.
• Het voorzetten van de subsidie voor de vergroening van boerenerven in samenwerking met Landschapsbeheer Friesland.
• Onderzoek bodemgezondheid bij boeren.
• Subsidie voortzetten voor het vergroten en versterken van het leefgebied van weidevogels op agrarische percelen in samenwerking met de Vogelwacht.

• Uitvoeren zwerfafvalprogramma 'Samen Friesland Schoon'.
• Monitoren (pluspakket) van de aanwezigheid van zwerfafval op 50 meetlocaties.
• Meedoen aan de bewustwordingscampagne 'Samen Halen We Alles Eruit' en ‘Van Afvalstof naar Grondstof’.
• Uitvoeren onderzoek (sorteeranalyses) naar de samenstelling van het restafval uit huishoudens.
• Deelnemen en uitvoering geven aan de ambities van de Vereniging Circulair Fryslân.
• Met twee voorbeeldprojecten meedoen aan de opdrachtgeversaanpak voor circulair bouwen.
• Dorpen/wijken en verenigingen/instellingen voorlichting en bezoek scheidings- en bewerkingsinstallatie aanbieden over de verwerking van gescheiden afvalstromen.
• De bestaande samenwerking met de landbouw voor lokaal hoogwaardig (her)gebruik van groene reststromen uitbreiden.  
• Kennis uitwisselen en samenwerken met ketenpartners over het gebruik van duurzame materialen en circulaire grondstoffen.
• Inventariseren, vervangen, optimaliseren en opwaarderen van bestaande inzamelfaciliteiten en wijkvoorzieningen.
• Onderzoek naar de mogelijkheden voor invoering van gedifferentieerde afvalstoffenheffing voor huishoudens gebaseerd op de aangeboden hoeveelheid restafval (diftar).

• Vervangen van bestaande verlichting op een aantal kerken in Waadhoeke en zorgen dat deze milieuvriendelijk zijn.  
• Doorgaan met het versterken van de beleving van donkerte en het bewustzijn van deze waarde, bij onze inwoners, bedrijven en de eigen medewerkers. Zo sluiten we ons aan bij de ‘Nacht van de nacht’. We verspreiden informatie over het initiatief via onze communicatiekanalen. Daarnaast wordt een video gemaakt om de bewustwording over donkerte te vergroten en om in te kunnen zetten bij verschillende bijeenkomsten.
• In gesprek gaan met lichtbroneigenaren over bestaand licht en sluiten ons aan bij aanvragen om lichthinder te voorkomen met nieuwe verlichting.
• We vervangen straatverlichting en kijken naar de mogelijkheden bij onze eigen gebouwen.
• Proces ingegaan van het maken van een zoneringskaart en ondersteuning bij de verdere uitvoering voor het donkertebeleid en het juridisch vastleggen van regels en kaders.  

• Actualiseren van de Nota Bodembeheer en Bodemkwaliteitskaart.
• Registeren van nieuwe bodemkwaliteitsinformatie en actualiseren van de informatievoorziening in het Bodeminformatiesysteem (shared service).
• We zijn actief partner van Salta: Kenniscluster Verzilting.
• Onderzoek doen naar en monitoren van de vitaliteit van de landbouwbodem (incl. Bodemleven).