De gemeente heeft, als eerste overheid, een grote verantwoordelijkheid voor de veiligheid van haar inwoners. Dit programma omvat crisisbeheersing, brandweer en openbare orde en veiligheid.
Veiligheid is een breed begrip. Het begrip veiligheid is onder te verdelen in sociale en fysieke veiligheid. Sociale veiligheid heeft betrekking op criminaliteit, op ernstige vormen van overlast en op subjectieve gevoelens van onveiligheid. Fysieke veiligheid heeft betrekking op brandveiligheid, externe veiligheid (zoals risico’s voor de omgeving bij bedrijven die omgaan met gevaarlijke stoffen) en beheersing van rampen en crises.
Voor alle veiligheidsitems geldt dat vraagstukken in samenhang worden opgepakt. De gemeente heeft daarbij vaak de regie en werkt intensief samen met veiligheidspartners, zoals de politie, het Openbaar Ministerie en de Veiligheidsregio Fryslân (VRF). Maar ook het jongerenwerk en het gebiedsteam Waadhoeke zijn vaste sparringpartners. Bij multiproblematische casuïstiek wordt de gemeentelijke regie overgedragen aan het Veiligheidshuis Fryslân (VHF).
De dagelijkse brandweerzorg is ondergebracht bij de VRF. Brandveiligheid maakt daar deel van uit. De VRF geeft advies bij vergunningverlening, brandpreventie en brandveilig leven.
Integraal veiligheidsplan 2024-2027
De gemeenteraad heeft begin 2024 het nieuwe Integraal Veiligheidsplan 2024-2027 vastgesteld. Dit is het beleidsplan waarmee de middellange termijnvisie op het gebied van integrale veiligheid staat beschreven, zodat sturing en coördinatie op het onderwerp mogelijk is. In 2024 wordt gestart met de uitvoering van de acties rondom de geprioriteerde thema's zoals beschreven in het IVP. Deze thema's zijn:
1. Digitale veiligheid;
2. Ondermijnende criminaliteit;
3. Jeugd en veiligheid; en
4. Maatschappelijk ongenoegen, polarisatie en radicalisering.
Regiodeal
Het thema 'ondermijning' komt terug in de Regiodeal, namelijk binnen de pijler 'Kwaliteit van leven: Vitale kernen'. Hierdoor is het mogelijk om samen met de gemeente Harlingen en Leeuwarden een aantal acties (met name preventief) op het gebied van ondermijning te organiseren. Denk hierbij aan de inzet van Artificial Intelligence en onderzoeken naar drugs in rioolwater.